• Categories
• Naturaleza

Citation preview

Solucións

AVALIACIÓN INICIAL Lingua

AV I

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

5 Busca no texto:

Data: .................................................................

despois, protestou, abrir, sofá. burro, novela, peixe, candea, fondo, repetía... dúas graves: .................................................................................................... abúrrome unha esdrúxula: ................................................................................................ dúas palabras agudas: .....................................................................................

—Abúrrome máis que un burro lendo unha novela. Abúrrome máis que un peixe acendendo unha candea no fondo do mar. Repetía Petunia subindo e baixando da randeeira. E despois, mirando para a randeeira con odio infinito, berroulle:

tres palabras polisílabas: ..................................................................................

—E ti para xa! Estou farta dos teus abaneos! O señor Doce, o seu pai, protestou sen abrir os ollos. El estaba encantado cos arrolos da súa propia randeeira. Ademais, agora o sofá estaba a facerlle a barca barca.

6 Busca no texto:

Por que non fas algo para entreterte? Estou farta dos teus abaneos! unha oración exclamativa: ................................................................................ unha oración interrogativa: ...............................................................................

—Petunia, filla, sempre estás igual. Por que non fas algo para entreterte? Pero Petunia tamén estaba farta daquel consello e non cedeu. —Abúrrome máis que un burro lendo unha novela. Abúrrome… —púxose a cantaruxar de novo.

7 Divide en sílabas as palabras subliñadas no texto.

bu-rro des-pois a-rro-los .........................................

María Dolores Ruíz (adaptación)

1 Cales son os personaxes da historia?

Que se aburre moitísimo.

4 Algunha vez pasouche a ti o mesmo que a Petunia?

Resposta aberta

........................................................................................................................ Que fixeches para remedialo? ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Que faga algo para entreterse.

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

........................................................................................................................

.........................................

un, unha infinito

2 Que lle pasa a Petunia?

3 Que lle aconsella o pai?

.........................................

.........................................

8 Busca no texto:

Petunia e o seu pai, o señor Doce.

........................................................................................................................

........................................................................................................................

pei-xe o-llos da-quel .........................................

.........................................

súa El

dous indefinidos: ...............................

un posesivo: .....................................

un adxectivo: ...................................

un pronome: ....................................

9 Di a que conxugación pertencen os seguintes verbos:

terceira terceira primeira miras ➞ .........................................

segunda segunda primeira baixades ➞ ....................................

abúrrome ➞ ...................................

leremos ➞ ......................................

repetía ➞ ........................................

acende ➞ .......................................

10 Subliña o suxeito e o predicado das seguintes oracións: O señor Doce durmía no cómodo sofá. Petunia cantaruxaba polo baixo.

8

9

UNIDADE 1 Lingua

AV1

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

6 Escribe nas casas CV (comunicación verbal) ou CNV (comunicación non verbal):

Data: .................................................................

CV CV

Quen está encantada co avó é Xulia, porque a tapa diante dos pais cando fai algunha trasnada, e ademais a leva e a trae do colexio, e sobre todo porque lle conta historias da súa vida poñendo moito sentimento cando fala. Polas tardes, se non chove, acompáñaa ao parque e, se orballa, van merendar ao centro comercial, tomar un xeado ou ás veces ao cine.

Quen Polas, Nunha Xulia Nome propio de persoa: ................................................................................... A encontadora Título de libro: .................................................................................................. 8 Inventa e escribe:

Porque a tapa diante dos pais, a leva e a trae do colexio e cóntalle moitas historias ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

Un nome para o avó: ........................................................................................ Un nome para a rúa onde viven: .......................................................................

2 Que fai co seu avó polas tardes?

Un nome para o colexio onde vai a nena: ..........................................................

Vai con el ao parque, van merendar ao centro comercial ou tomar un xeado; as veces van ao cine. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

9 Escribe as abreviaturas das seguintes palabras:

4 Escribe por orde alfabética as palabras subliñadas do texto.

avó, colexio, historias, trasnada, vida, xeado ........................................................................................................................ 5 Indica como aparecerán no dicionario as seguintes palabras da lectura:

encantado, encantada historias .......................................... historia disposto, disposta levar disposta .......................................... leva ................................................. encantada .......................................

10

50

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

nora

.....................................: esposa dun fillo.

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

3 Localiza no texto e escribe as palabras que corresponden a estas definicións:

pai do seu marido.

A película do cine

Despois de punto: .............................................................................................

An Alfaya: A encontadora, Edicións Xerais, col. Merlín, 2003 (adaptación)

avó sogro

O debuxo de Xulia

Ao comezo dun escrito: .....................................................................................

1 Por que Xulia está encantada co seu avó?

.....................................: para o marido, o pai da súa esposa; para a esposa, o

As discusións entre nora e sogro

CNV CV

7 Busca e escribe un exemplo de cada un dos seguintes usos das maiúsculas:

Nunha ocasión en que nora e sogro mantiñan unha de tantas discusións que xa se converteran en recorrentes, Xulia, que se atopaba debuxando tombada boca abaixo na alfombra da sala, ergueuse disposta a solucionar dunha vez por todas o asunto.

.....................................: pai do pai ou da nai.

O avó contando historias

sing. masc. Sr. señor ➞ ..........................................

núm. o n.º avda. etc. etcétera ➞ ......................................

singular ➞ ......................................

número ➞ .......................................

masculino ➞ ....................................

avenida ➞ ......................................

10 Escribe en primeira persoa o primeiro parágrafo do texto (ata o punto e á parte). ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ 11

UNIDADE 2 Lingua

AV2

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

6 Busca no texto un suxeito adecuado para cada unha destas oracións:

Data: .................................................................

Tareixa A comida Os seus dedos ............................................................. nadaban entre os macarróns. A súa irmá maior ............................................................. pensou nunha solución. A meiga Raquel ............................................................. era a profesora de Matemáticas. ............................................................. subía as mangas da camisa.

No comedor do colexio había unha rapaza, Tareixa, que comía coas mans. Ela preparábase: subía as mangas da camisa, probaba se a comida estaba demasiado quente e, cando cría que era o momento, alá ían as dúas mans ao prato. Nada máis ver o prato diante dos ollos... CHOFFFFF!, metía Tareixa os dedos.

............................................................. estaba demasiado quente.

Na casa rifábanlle, por suposto, pero Tareixa agardaba a que ninguén mirase e... CHOFFFFF!, alá estaban os seus dedos nadando entre os macarróns. A irmá maior de Tareixa pensou nunha solución. Consultou a meiga Raquel, que era a súa mestra de Matemáticas. A meiga aseguroulle que tiña algo para rematar dunha vez por todas co feo costume de Tareixa e deulle un frasquiño con pos de cores que debía botar na súa comida.

7 Nas oracións anteriores, subliña o núcleo do suxeito e rodea o núcleo do predicado. 8 Clasifica as palabras subliñadas no texto segundo onde leven o acento ou tónica:

Paulla Carballeira: Correo urxente, ed. Rodeira (adaptación)

corredor, alá, ninguén rapaza, subía, prato Na penúltima sílaba: ......................................................................................... preparábase, rifábanlle, Matemáticas Na antepenúltima sílaba: ................................................................................... Na última sílaba: ...............................................................................................

1 Onde se desenvolve a historia que se conta no texto?

No comedor escolar dun colexio.

........................................................................................................................

2 Escribe o nome do personaxe que realiza cada acción: .....................................................

3 Completa con nomes de comidas:

laranxa patacas puré de ........................................... marmelada un tarro de ....................................... zume de ..........................................

azucre aceite 1 litro de .......................................... laranxas 1 quilo de ........................................ terróns de ........................................

4 Busca e subliña no texto os antónimos destas palabras: frío

detrás

menor

comezar

bonito

5 Escribe un sinónimo de cada unha destas palabras:

contento grande enorme ........................................... feliz .................................................

finalizar esperar agardar .......................................... rematar ...........................................

´

solucion

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Fixo unha apócema máxica.

comedor

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Pediulle axuda a unha meiga.

baixaba

9 Acentúa graficamente estas palabras cando corresponda:

Tareixa a irmá de Tareixa ..................................................... a meiga Raquel .....................................................

Come coas mans.

´

´

´

´

ali

ninguen

macarrons

irma

pensou

Raquel

rematar

algodon

maior

´

´

infantis

• De que clase son todas as palabras anteriores segundo o acento? Por que?

Agudas, porque levan o acento na última sílaba.

........................................................................................................................

3.ª persoa

10 Como está escrito o texto, en 1ª ou en 3ª persoa?

..........................................

• Escribe en primeira persoa a parte que vai desde o principio ata o segundo punto. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

12

13

UNIDADE 3 Lingua

AV3

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

6 Escribe unha oración de cada clase:

Data: .................................................................

enunciativa negativa: .......................................................................................

4

6

Cunha pa, fai un buraco amplo na terra e mete aí a planta. Agrega máis terra arredor e esmaga ben a superficie co pé.

enunciativa afirmativa: .....................................................................................

Rega ben a planta coa mangueira sen mollar a flor.

interrogativa: .................................................................................................. exclamativa negativa: .......................................................................................

5 3

1

Cubre a superficie con cortiza, arume de piñeiro, etc.

Saca a planta do testo coa súa terra e con coidado de non romper as raíces.

2

Escolle ben a planta que vas comprar, non moi alta e coas follas sas.

7 Clasifica as seguintes palabras en agudas (A), graves (G) e esdrúxulas (E):

A G A

Pon uns guantes de xardineiro.

E E G

xampú mangueira sofá

dentífrico pétalos inútil

´alamo

aromatico

guantes

2 Como debe ser a planta que compremos?

terra

´axil

mercores

Non moi alta e coas follas sas.

........................................................................................................................

Graves:

5 Escribe dúas oracións con dous significados diferentes de cada palabra:

(vexetal) (piso, andar; pé) ........................................................................................................................ (parte do corpo) pé .................................................................................................................... (parte inferior de algo) ........................................................................................................................ polisémicas • As palabras con varios significados chámanse ................................................ planta ..............................................................................................................

14

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Pa, guantes, auga, mangueira, cortiza ou arume.

........................................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

4 Le ben o texto. Que utensilios e materiais necesitaremos para plantar as flores?

tulipán néctar

G E A

terra médica profesor

´

´

´ ´

´ ´

platano

petalo

reptil

dificil

9 Clasifica as palabras anteriores:

3 Con que hai que ter coidado ao sacar a planta do testo?

Con non romper as raíces.

mollar

8 Acentúa graficamente estas palabras cando corresponda:

1 Ordena os pasos anteriores para plantar flores nun xardín.

........................................................................................................................

A A G

Esdrúxulas:

guantes, terra, áxil, réptil, difícil álamo, aromático, plátano, pétalo, mércores .................................................................................................. ..................................................................................................

10 No seguinte texto, marca con corchetes [ ] de distintas cores o fragmento que está en estilo indirecto e o que está en estilo directo:

[ Uxía e seu pai, o profesor Viraventos, pasaban as vacacións nunha tranquila aldea.] —Papá, eu abúrrome —dicíalle a nena a seu pai. —Pero filla, con este aire tan puro... —Xa sei, xa sei, pero ti pasas o día no laboratorio, e eu o único que fago é coidar do galiñeiro.

[ Unha tarde, o pai esqueceu pechar a porta do laboratorio. As galiñas, que sempre andaban soltas pola horta, entraron e comezaron a peteirar aquí e alá.] Marta Álvarez: Como está o galiñeiro! Edicións Xerais (adaptación) 15

51

UNIDADE 4 Lingua

AV4

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

5 Escribe unha oración con cada palabra:

Data: .................................................................

boa: ................................................................................................................. A zapatilla por detrás,

voa: .................................................................................................................

tris, tras, aquel que mire para atrás,

hai: ..................................................................................................................

tris, tras,

ai!: ...................................................................................................................

unha boa azouta ha levar,

6 Subliña as palabras desta lista que sexan nomes:

tris, tras. Se miras para arriba

zapatilla

hanche caer rosquillas,

detrás

Rei

levar

rosquillas

veñen

os

7 Clasifica os seguintes nomes:

se miras para abaixo, hache caer o refaixo.

Miño

A durmir, a durmir

Galicia

montaña

canción

zapatilla

Reis Magos

montaña, canción, zapatilla Miño, Galicia, Reis Magos Propios: ............................................................................................................ Comúns: ...........................................................................................................

que veñen os Reis Magos. Popular

8 Completa estes cadros:

Individual

1 Copia o retrouso e di cantos versos ten a canción.

Colectivo

..........................

Tris, tras. A canción ten doce versos.

........................................................................................................................

ovella

Unha boa azouta ha levar. ........................................................................................................................ b) E a quen mire para arriba?

Hanlle caer rosquillas.

........................................................................................................................

3 Que se pide ao final e a quen? Por que?

Que vaian durmir. Aos nenos, porque xa veñen os Reis.

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

4 Subliña no poema a palabra que rima con: detrás, arriba, abaixo.

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

a) Que lle pasará a quen mire para atrás?

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

2 O texto é unha canción dun coñecido xogo. Contesta:

abella paxaro

Colectivo

Individual

arquipélago rabaño .......................... enxame .......................... bandada ..........................

..........................

músico prato .......................... libro .......................... letra ..........................

orquestra

..........................

..........................

illa

vaixela biblioteca abecedario

9 Cales destas palabras teñen ditongo? Sublíñaas e escribe debaixo o ditongo: abaixo

ai

.............

arriba

Rei

.............

.............

azouta

ei

azuis

ou

lúa

ui

.............

.............

.............

10 Cales destas palabras teñen hiato? Sublíñaas e escribe debaixo o hiato: caer

ceo

ae

eo

.............

.............

chuvia

frío

.............

.............

boa

ío

lúa

oa

úa

.............

.............

16

17

UNIDADE 5 Lingua

AV5

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

5 Indica o xénero (M ou F) e o número (S ou P) destas palabras da lectura:

Data: .................................................................

MS FP

Estaba unha tarde durmindo tranquilamente o león cando un ratiño comezou a xogar por riba do seu lombo. Espertou o león e atrapou rapidamente o rato. Cando xa ía ser devorado, pediulle este ao león que lle perdoase a vida, e prometeu pagarlle cumpridamente cando chegase o momento. O león botouse a rir, e deixouno marchar.

sol rroupa

—Días atrás burlácheste de min pensando que nada podería facer por ti. Agora é bo que saibas que os pequenos tamén somos agradecidos e que cumprimos as nosas promesas.

abre.............................

7 Completa estes cadros: Masculino

señor bailarín actor

2 Que tipo de texto é o anterior? Sublíñao e explica por que:

duque teatro

4 Completa estas familias de animais: cabalo

egua .................. poldro .................. 18

52

touro

.................. vaca

tenreiro ..................

galo

galiña .................. pito ..................

carneiro ovella .................. ..................

año

coello coella

cazapo ..................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Resposta aberta.

........................................................................................................................

Feminino

nena señora .......................... bailarina .......................... actriz .......................... duquesa .......................... ..........................

Masculino

macho deus .......................... emperador .......................... doutor .......................... avó .......................... ..........................

Feminino femia deusa emperatriz doutora avoa

8 Escribe debaixo de cada nome o seu plural:

........................................................................................................................

Cal cres que podería ser? Escríbea.

céspede latas

corta.............................

O león, o rato e os cazadores. Os protagonistas son o león e o rato ........................................................................................................................

3 Este tipo de textos conclúen sempre cunha ensinanza, que falta no relato anterior.

louza croios

tira.............................

neno

........................................................................................................................

días

lava.............................

........................................................................................................................

lenda

corda

garda.............................

1 Di que personaxes interveñen no relato e quen son os protagonistas.

fábula

lamentacións

para.............................

Fábula de Esopo (adaptación)

conto

promesas

FS MP

cazadores

6 Completa para formar palabras compostas:

Poucos días despois, uns cazadores apresaron o rei da selva, atárono cunha corda e colgárono dunha árbore. Daquela, pasou por alí o ratiño, quen, ao oír as lamentacións do león, correu ao lugar onde estaba, roeu a corda e deixouno libre.

poema

MP FP

león

irmán

papel

irmáns

................

................

papeis

culler

luz

culleres ................

................

luces

lugués

lugueses

................

9 Rodea a palabra correcta en cada caso: – Susana e – é Lois son moi amigos de Brais. – Xa e – é moi tarde, será mellor que apagues a – á luz. – Vas ir pola – póla tarde a – á casa dos avós?

10 Escribe unha oración con cada palabra:

Resposta aberta.

oso

.............................................................................................................

óso

............................................................................................................. 19

UNIDADE 6 Lingua

AV6

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

5 Ordena as sílabas e atoparás seis partes da casa citadas na lectura:

Data: .................................................................

tiopa

O pazo da Arca é unha casona de principios do século xvii, situado na parroquia da Laxe, no concello de Chantada.

micheane

O pazo ten planta rectangular cun patio no medio, e está moi deteriorado debido fundamentalmente a que a súa estrutura é case a orixinal. Na fachada principal, protexida por un pequeno muro, conserva un escudo coas armas dos Figueroa. Na súa cheminea pódense ver unhas caras esculpidas. Tamén conserva unha inscrición na fachada principal co ano da fundación da casa, 1602.

pecala

PATIO CHEMINEA ................................... CAPELA ...................................

...................................

doilarova toso

FACHADA LAVADOIRO ................................... SOTO ................................... ...................................

chafada

6 Subliña os oito adxectivos que hai neste fragmento do texto: No seu interior ten unha pequena capela e un patio descuberto con alpendres e unha balconada. No soto da vella casona houbo unha especie de calabozo.

No seu interior ten unha pequena capela e un patio descuberto con alpendres e unha balconada. No soto da casona parece ser que houbo unha especie de calabozo.

Destaca tamén a situación da casa, no medio dun amplo terreo con frondosas árbores de distinto tipo, así como un pequeno xardín na entrada e un fermoso lavadoiro.

Destaca tamén a situación da casa, no medio dun amplo terreo con árbores de distinto tipo, así como un pequeno xardín na entrada e un fermoso lavadoiro.

7 No texto anterior, rodea os nomes aos que se refiren os adxectivos que subliñaches.

Tomado e adaptado de http://www.gl.wikipedia.org/wiki/Pazo_da_Arca

8 Indica agora o xénero (M ou F) e o número (S ou P) dos adxectivos do exercicio 6.

pequena F descuberto M ................................: ....... vella F ................................: ....... amplo M ................................: .......

Na parroquia da Laxe, no concello de Chantada.

........................................................................................................................ En que século foi construído?

A principios do século

S S ....... S ....... S .......

frondosas F distinto M ................................: ....... pequeno ....... M ................................: fermoso M ................................: .......

................................: ....... .......

1 Onde se atopa o pazo da Arca?

.

xvii ........................................................................................................................

9 Di de que adxectivos proceden as seguintes palabras:

3 Que hai no interior? E nos baixos?

Unha capela e un patio descuberto con alpendres. Unha especie de calabozo.

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

4 Busca no texto un sinónimo de cada unha destas palabras e escríbeos:

deteriorado caras ...................................

centro

rostros

gravado

medio inscrición ...................................

...................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Un escudo de armas a unha inscrición coa data da fundación da casa. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

2 Que dous elementos se conservan na súa fachada principal?

estragado ...................................

P S ....... S ....... S .......

................................: ....... .......

festivo escravo breve abreviatura → ................................ activo actividade → ..................................

novo cativo suave suavizante → ...................................... bravo desbravar → .......................................

festividade → .................................

innovar → ..........................................

escravizar → ..................................

cativeza → .........................................

10 Escribe un nome axeitado para tres dos adxectivos do exercicio 9. Por exemplo: festivo – día festivo. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

20

21

UNIDADE 7 Lingua

AV7

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

7 Completa as oracións co determinante demostrativo que mellor acaia en cada caso:

Data: .................................................................

Ese Estes – ............................... días vai moita calor. Aquela casa que se ve ao lonxe é a de Clara. – ............................... aquel – Recordas ............................... diario que escribía eu de pequena? – ............................... rapaz de aí é o irmán de Hadrián.

Sabela preparou unha mochila co máis imprescindible: uns pantalóns vaqueiros e un chándal, camisetas, un chuvasqueiro pregable, roupa interior, o cepillo dos dentes, un traxe de baño, caderno e bolis e a colonia antimosquitos (que adoita non servir de moito). Tiñan a cita á primeira hora da tarde, para que o irmán de Hadrián os levase en coche ata a fronteira, ou o que fose. O sitio era preto de Tomiño, e aínda había luz cando chegaron á casa que tiña alí unha señora que tamén formaba parte do complot, chamada Clara.

8 Substitúe as parénteses polas contraccións correspondentes:

daquela nese – Deixa o abrigo (en + ese) ............................... colgadoiro de aí. desta – Dobra o xersei (de + esta) ............................... maneira. naquelas caixas. – Ao mellor, os libros están (en + aquelas) ...............................

Marilar Aleixandre: O rescate do Peneireiro, Edicións Xerais

– Gardo moi bo recordo (de + aquela) ............................... época.

1 A onde vai Sabela? Quen a vai levar?

A unha casa preto de Tomiño. O irmán de Hadrián.

........................................................................................................................

2 Quen é Clara?

9 Escribe o artigo que conveña diante das seguintes palabras:

Unha muller que tamén formaba parte do complot.

........................................................................................................................

as os garaxes ..............

3 Busca no texto e escribe nomes de pezas de roupa.

pantalóns vaqueiros, chándal, camisetas, chuvasqueiro, roupa interior, traxe de baño.

........................................................................................................................

camisa pregar baño → ................................

camiseta

→ ................................

pregable

→ ................................

traxeado

bañista

5 No texto, subliña cinco artigos e rodea outros cinco indefinidos. 6 Copia as contraccións subliñadas e di por que palabras están formadas:

dos da .................

de + os de + a → ..................................

................. → ..................................

22

á do .................

.................

a+a de +o → ................................ → ................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

vaca chuvasco traxe → ................................ → ................................

Mamá, nós somos velenosas? © GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

vaqueiro

chuvasqueiro → ................................

.............. paxe

a os .............. traxes

.............. apendicite

10 Fíxate nas viñetas e contesta:

........................................................................................................................

4 Rodea os sufixos das seguintes palabras. Despois di de que palabra proceden:

o as .............. viaxes

.............. otites

........................................................................................................................

• Cantas viñetas ten esta historieta?

, Claro ! filla

Aaah, mordinme a lingua!

Catro O último globo

..........................................................

• Hai algún globo distinto dos outros? Que indica?

indica que a serpe está pensando.

..........................................

........................................................................................................................ • Rodea a onomatopea que hai no cómic e engade outra onde se poida. 23

53

UNIDADE 8 Lingua

AV8

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

4 Escribe o nome da árbore que dá cada unha destas froitas:

Data: .................................................................

limoeiro maceira figueira figo → ..........................................

1 Completa o poema escollendo no recadro o verso axeitado: saen as grúas.

vén nordés.

capuchete.

dáme un couce.

luz de lúa.

caraveis.

xa non chove.

santiponce.

miaña un gato.

pego un brinco.

durme moito.

outra vez.

laranxeira cerdeira pereira pera → .............................................

limón → ........................................

laranxa → .........................................

mazá → ........................................

cereixa → .........................................

5 Nos nomes das árbores anteriores, rodea os sufixos. 6 Como son os nomes das árbores que escribiches? Elixe e rodea:

O reloxo vello

Dan as sete,

sempre rexoubeiro,

....................................................

vai cantando as horas

Dan as oito,

coma un pregoeiro.

....................................................

durme moito.

– ............................................ pai deume un bico.

É a unha,

Dan as nove,

luz de lúa.

– ............................................ irmá chámase Mariña.

....................................................

....................................................

Dan as dúas,

Dan as dez,

....................................................

....................................................

Dan as tres,

Dan as once,

a) Son palabras sinónimas.

capuchete.

Dan as doce,

Dan as cinco,

dáme un couce. ....................................................

pego un brinco.

Xa cala o reloxo

Dan as seis,

xa o manto da noite

....................................................

arroupa a vila.

....................................................

caraveis.

– Non atopamos por ningures ............................................ chaves.

esta ladaíña,

Cristina Montes

2 Busca unha comparación na primeira estrofa e escríbea.

Vai cantando as horas coma un pregoeiro.

........................................................................................................................

3 Subliña unha metáfora que hai na última estrofa.

os vosos

– Collede ............................................ abrigos, que marchamos.

8 Os números que aparecen no poema inicial, son cardinais ou ordinais?

Cardinais

........................................................................................................................ © GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

vén nordés.

Dan as catro,

os seus as nosas

– Ana é afortunada: ............................................ avós quérena moito.

outra vez.

....................................................

miaña un gato.

O meu A túa

xa non chove.

santiponce. ....................................................

....................................................

7 Enche os ocos cun posesivo e o seu artigo correspondente:

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

saen as grúas.

b) Son palabras derivadas.

9 Escribe os números ordinais correspondentes aos que aparecen no poema.

primeira, segundas, terceira, cuartas, quintas, sextas, sétimas, oitavas, novenas, décimas, undécimas, duodécimas. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

10 Completa as seguintes palabras con ll ou con i:

ll ll ra___a i

i

ll

ll

a___o

re___

o___os

mo___ar

pa___aso

pra___a

i ga___ola i

conce___o

ll anto___o ll

___ogur

i

ll

agu___a

24

25

UNIDADE 9 Lingua

AV9

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

6 Escribe como se chaman os habitantes destes lugares:

Data: .................................................................

pontevedreses coruñeses A Coruña: ........................................... lugueses Lugo: ..................................................

Pontevedra: .......................................... Sabedes o que lle pasou a aquel corvo que quería ser o corvo máis fermoso do mundo? Si, si, o que atopou un pavo real morto e comezou a miralo e remiralo, e acabou namorándose das súas plumas.

ourensáns vigueses Vigo: ............................................... santiagueses Santiago: .........................................

Ourense: ..........................................

Pois arrincou as súas propias plumas e puxo as do pavo real. Tan galante se viu que pensou que nunca máis se mesturaría cos demais corvos. Deixou a súa casa e mudouse para a dos pavos reais. Pero, claro, os pavos reais víano raro, pequeno e feo. Pegáronlle e acabaron por botalo de onda eles. Entón o corvo pensou:

7 Como se chaman as palabras que formaches? Elixe e rodea:

—Vou volver onda os corvos. Eles non me van pegar e, ademais, con estas plumas tan bonitas seguro que case me adoran.

8 Substitúe as palabras subliñadas por pronomes persoais:

a) antónimos

Cando chegou entre os corvos, de tan cambiado non o coñeceron. Comezaron a darlle paus e a insultalo, de xeito que ao pobre corvo presumido non lle quedou máis remedio que vivir só de alí en diante.

b) pronomes

c) xentilicios

d) prefixos

– Os corvos son negros.

Eles son negros.

........................................................................................................................

Xosé Miranda e Antonio Reigosa (adaptación)

– O pavo real ten unhas plumas preciosas.

El ten plumas preciosas.

1 Que feito real intenta explicar este texto? Elixe e rodea:

........................................................................................................................

a) Que todos os corvos son uns presumidos.

– Brais e ti atopastes un niño.

b) Que os corvos sempre voan sós, non en bandadas.

........................................................................................................................

c) Que os corvos sempre tiveron envexa dos pavos reais.

– Ambas as dúas rapazas ían polo carreiro.

Vós atopastes un niño. Elas ían polo carreiro.

........................................................................................................................

3 Que decidiu o corvo cando puxo as plumas do pavo real e se viu tan guapo?

Que nunca máis iría cos corvos.

........................................................................................................................

4 Ponlle un título ao texto que acabas de ler.

Resposta aberta.

........................................................................................................................

5 Escribe unha oración con cada palabra: pobo vila 26

54

Resposta aberta.

............................................................................................................ ...............................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

É unha lenda.

........................................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

2 Daquela, sabes que tipo de texto é?

– Lucas e mais eu levamos o carro ao prado.

Nós levamos o carro ao prado.

........................................................................................................................

9 Pon s ou x nos espazos baleiros:

x x

s s

x x

s x

e__traordinario

e__cavar

e__clamar

e__traño

e__ame

e__pertador

é__ito

e__plorador

10 Clasifica as seguintes palabras segundo como soe o x: Ánxela, taxi, caxato, xoubiña, exclamación, toxo, exposición, saxofón.

taxi, exclamación, exposición, saxofón. Ánxela, caxato, xoubiña, toxo.

Soa [ks]: ......................................................................................................... Soa «xe»: ........................................................................................................ 27

UNIDADE 10 Lingua

AV10

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

6 A que conxugación pertencen todos os verbos subliñados no poema?

Data: .................................................................

Á primeira conxugación.

........................................................................................................................ Polo corredor do ceo

7 Escribe a persoa, o número e o tempo (pasado, presente, futuro) de cada forma

pasea a nube o seu don;

verbal:

lévache pendentes de auga

1ª p. singular, presente. 1ª p. pluarl, presente ou pasado. 3ª p. plural, pasado. saíron: ............................................................................................................. 2ª p. singular, futuro. soñarás: ........................................................................................................... 3ª p. singular, pasado. levou: .............................................................................................................. 2ª p. plural, futuro. coseredes: ........................................................................................................

e camisa de algodón.

vivo: ................................................................................................................

Polo corredor do ceo

comemos: .........................................................................................................

escapa a nube redonda; no fondo dos ollos leva augas das pozas máis fondas. Ana M.ª Fernández (adaptación)

1 Indica:

Oito Dúas ......................................

a) o número de versos do poema:

......................................

b) o número de estrofas:

8 Agora, indica o infinitivo de cada unha das formas verbais anteriores:

vivir saír levar levou: ..........................................

2 Escribe as palabras que riman en cada estrofa do poema.

don - algodón, redonda - fondas

........................................................................................................................

3 Explica que accións propias dos humanos se lle atribúen á nube no poema.

4 Como se chama ese recurso poético?

Personificación.

........................................................................................................................

5 A que cres que se refire a expresión «pendentes de auga» (verso 3)?

Pingas de auga de chuvia.

........................................................................................................................ Que nome recibe estoutro recurso poético?

Metáfora.

........................................................................................................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

comemos: ......................................

saíron: .........................................

soñarás: ........................................

9 Completa as seguintes palabras con b ou con v: © GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Pasea, ten un don, leva pendentes e camisa, escapa, ten ollos. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

comer soñar coser coseredes: .....................................

vivo: ............................................

v v v fer__enza

b b v in__isible

b

re__isión

ca__er

be__edizo

mo__er

sa__ichón

choi__a

b

v

de__eres

10 Completa as oracións con haber ou a ver, segundo corresponda:

haber

– Vai á biblioteca do barrio. Aí ten que ............................... o libro que buscas.

a ver

– Ten coidado co coitelo, ............................... se te vas cortar.

a ver

– Saín ao xardín ............................... se chovía.

haber

– Cantos coches! Debe de ............................... un atasco no centro.

A ver

– ..............................., que traes nesa bolsa?

28

29

UNIDADE 11 Lingua

AV11

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

6 Busca no texto e escribe tres palabras pertencentes a estes campos semánticos:

Data: .................................................................

libro, mapa, variña paspallás, xílgaro, bubela, merlo... Aves: ................................................................................................................ Escola: .............................................................................................................

Unha mañá don Paspallás entrou na escola. Primeiro colocou un letreiro. PROHIBIDO CANTAR Despois colleu o libro, o mapa e a variña e púxose a explicar:

7 Escribe os tempos que se indican do verbo nadar:

—Toca Xeografía!

Presente

Pret. imperfecto

nado nadas ...................... nada ...................... nadamos ...................... nadades ...................... nadan ......................

nadaba nadabas ...................... nadaba ...................... nadabamos ...................... nadabades ...................... nadaban .....................

E ía mirando os paxariños que o estaban escoitando caladiños. —Quen de vós viu un río?

......................

E o xílgaro calado, moi calado. A bubela tamén. E o merlo, e a laverca, e o ouriolo... Só saíu o pardal con vociña de fío: —Si, señor profesor. Eu vin o río. Helena Villar Janeiro: Don Merlo con chaqueta, Edicións Xerais

1 Cal é a profesión de don Paspallás?

É mestre.

........................................................................................................................

2 Que está prohibido na clase?

Xeografía.

U O

A EI O

S__LGU__ __R__S

U O

M__SG__

5 Clasifica estes animais do río: picapeixe, troita, libélula, salmón, zapateiro, anguía, mosquito, lavandeira, garza. Peixes

troita salmón ................................... anguía ................................... ...................................

30

Insectos

libélula zapateiro ................................... mosquito ................................... ...................................

Aves

picapeixe lavandeira ................................... garza ................................... ...................................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

4 Que plantas vería o pardal no río? Completa os nomes coas vogais que faltan:

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

X__NC__S

Futuro

nadei nadaches ..................... nadou ..................... nadamos ..................... nadastes ..................... nadaron ....................

nadarei nadarás ..................... nadará ..................... nadaremos ..................... nadaredes ..................... nadarán .................... .....................

imperfecto, pretérito perfecto ou futuro):

3 Que vai explicar?

E O

Pret. perfecto .....................

8 Escribe agora o infinitivo de cada verbo e di en que tempo están (presente, pretérito

Cantar.

........................................................................................................................

F__NT__S

......................

entrar soñar ........................... calar estar ........................... poñer ...........................

pret. perfecto pret. imperfecto ........................................................ futuro pret. imperfecto ........................................................ presente ........................................................

entrou

...........................

........................................................

soñabas

...........................

........................................................

calarán estaban poñemos

9 Completa as seguintes palabras con b ou con v: prohi__ir

con__ir

su__ir

ser__ía

v

v

descri__ir

b b

__indeiro

vi__ían

descri___ir

v

vi__enda

b

cohi__ido

b v

b

exhi__ición

v

b

v

ser__izos

10 Copia as palabras anteriores derivadas dos verbos vir, servir e vivir.

Convir, servir, vindeiro, vivían, vivenda, servizos.

........................................................................................................................ 31

55

UNIDADE 12 Lingua

AV12

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

5 Busca no texto as palabras correctas correspondentes a estas:

Data: .................................................................

O Guai marchou un día de vacacións. Como o tal Guai era un tipo alegre, cando desapareceu todos choraban por el; pero cando aparecía noutro sitio calquera, a xente estaba que estoupaba coa alegría: rían sen saber por que, saudábanse cun sorriso pola rúa…

lloraban

—Que tal?

calle

saludábanse

—Eu guai, e ti?

choraban saudábanse .................................... rúa .................................... ....................................

sonriso sin reían

sorriso sen .................................... rían .................................... ....................................

6 Busca e subliña dous adverbios en cada oración:

—Eu tamén guai. —Pois que guai!

– O Guai sempre estaba contento e nunca choraba.

O Guai, inocente, ía deixando por onde pasaba xente triste que non quería que marchase, e alá onde chegaba alegrábanse tanto de velo que, ás veces, o Guai se emocionaba de verdade.

– Onte estiven enfermo e non puiden saír de aquí. – Mañá pasará Xulia por alí.

—Son guai —dicíase—. Son realmente guai.

– O Guai saíu fóra e camiñou ata moi lonxe.

Paula Carballeira: Un porco e unha vaca xa fan zoolóxico, Edicións Xerais

7 Clasifica agora os adverbios que subliñaches no exercicio anterior:

1 Quen é o protagonista da historia? Explica brevemente como é.

sempre, nunca, onte, mañá aquí, alí, fóra, lonxe.

De tempo: .........................................................................................................

Guai. Alegre, inocente...

........................................................................................................................

De lugar: ..........................................................................................................

........................................................................................................................

8 Completa estes refráns cun adverbio de tempo:

2 Conta que lle pasa á xente cando o Guai aparece e que lle pasa cando desaparece.

Máis vale tarde que .............................. .

hoxe mañá O día despois de hoxe. ....................: ....................: O día no que estamos.

onte ano 365 días. ....................:

....................: O día anterior a hoxe.

4 Completa a lista dos nomes dos meses:

febreiro

xaneiro

...........................

maio

...........................

marzo ...........................

outubro

setembro

abril

...........................

xullo

xuño

...........................

agosto

decembro

novembro

...........................

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

3 Escribe a palabra correspondente a cada definición:

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

cedo nunca mañá o que poidas facer ........................ hoxe . Non deixes para .............................. Non por moito madrugar amañece máis .............................. .

Resposta aberta.

........................................................................................................................

9 Explica coas túas palabras: o seseo: ............................................................................................................ ........................................................................................................................ a gheada: ........................................................................................................ ........................................................................................................................

10 Pon dous exemplos de cada fenómeno: seseo: ............................................................................................................... gheada: ...........................................................................................................

32

33

Avaliación final Lingua

AVF

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Nome e apelidos: ....................................................................................................................... Curso: .........................................................

4 Busca no poema e escribe:

Data: .................................................................

queira sería alegría b) dúas palabras con hiato: ..................................., ................................... . a) unha palabra con ditongo: ...................................;

1 Completa os versos do seguinte poema coas palabras do recadro. Fíxate como riman os versos pares: Gustaríame ser

5 Busca no poema estes determinantes e escríbeos co nome que presentan:

conto

a (fada) os (pobos) b) un artigo masculino plural: ............................................................................. esa (vara) c) un demostrativo: ...........................................................................................; a miña (mente) d) un posesivo: ..................................................................................................

a fada dalgún ...................................

a) un artigo feminino singular: ...........................................................................

para poder vivir

pronto

o que eu queira, de ................................... . Ter esa vara máxica que cumpra exactamente

6 No poema hai dúas contraccións de artigo. Búscaas e rodéaas.

cada capricho novo

mente

7 Subliña os adxectivos que hai en cada parella de palabras. Hai algún invariable?

que acuda á miña ....................................

Rodéao:

Pero se o penso ben,

sería

mellor ...................................

pronto

que esa variña dese

alegría

alegría

sería

para espantar dos rostros

pobrezas

quitar .................................... Ana M.ª Fernández: Pola rúa dos versos, ed. Edelvives

2 Escribe por orde alfabética as palabras subliñadas do poema.

Capricho, espantar, fada, máxica, pobos, tristezas, variña. ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

3 Subliña a sílaba tónica e rodea as palabras agudas: vara

56

dalgún

vivir

máxica

caprichos

mellor

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

conto

poñer paz, entre os pobos,

© GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 4.º Educación Primaria. Material fotocopiable autorizado.

pobrezas

dores, tristezas,

capricho novo

muller triste

pobos enteiros

8 Copia os infinitivos que haxa no texto e di a que conxugación pertencen.

mente

sol e ...................................

34

vara máxica

ser 2ª poder 2ª vivir 3ª ................................. → ................... ter 2ª ................................. → ...................

espantar 1ª poñer 2ª quitar 1ª ................................. → ...................

................................. → ...................

................................. → ...................

................................. → ...................

................................. → ...................

9 Subliña con distintas cores o suxeito e o predicado e di que tipo de oración son:

Enunciativa negativa. Interrogativa

As bruxas non teñen variña máxica.

........................................................

Viñeron onte os teus pais?

.......................................................

10 Escribe:

dragón, bruxa vivenda, sobrevivir b) dúas palabras da familia de vivir: .................................................................. utilmente, loxicamente c) dous adverbios acabados en -mente: .............................................................. a) dúas palabras do campo semántico de fada: ..................................................

35